【台語世界/錄音】Phah火鳥--Ataya紅喙畢仔故事

古早古早,Ataya tòa ê所在,有一工火燒山,連燒幾若暝日,範勢非常危急。樹林是鳥隻、野獸ê徛家,內面有誠濟食物,樹林、野草若是燒了了,m̄但無thang歇岫,mā無thang揣食,嚴重威脅著in ê討食生存。顧山頭安全ê山神,趕緊召集所有飛鳥野獸ê頭人,開會決定搶救樹林火災辦法,呼籲逐家著同心協力,為著逐家安全活命,一定愛認真來拍火,m̄-thang自私驚死,kan-nā知影保護家己,有「日頭赤iāⁿ-iāⁿ,隨人顧性命」ê自私心理,按呢咱ê家鄉chiah-bē hō͘無情ê大火,燒kah孤khu̍t變成無生命力ê火燒埔。

雖然山神緊急調集,總是自私本成to̍h是動物ê本性,閣再講,大部分ê動物生成to̍h是驚火,看著chiah-ni̍h炎ê大火災,逐家攏mā驚kah phi̍h-phi̍h-chhoah gī-gī-chùn,啥物同心協力,啥物坐仝船載--ê,lóng mā bē記得了了,隨ê四散逃命,soah真正有影「日頭赤iāⁿ-iāⁿ ,隨人顧性命」相爭逃命,為著家己ê安全,無人願意冒險去拍火,平時上gâu展伊gâu走ê兔á,chit-pái真正走第一,m̄認輸ê hit隻龜mā tòe後壁kho̍k-kho̍k-爬,飛鼠是ná飛ná走,m̄敢越頭看,恐驚會去hō͘火舌nā--tio̍h變niáu鼠á巴,烏鴉á是驚kah險á滲尿,kan-nā會曉ah ah ah ah.一直吼無歇,hit種恐怖,和溪谷水內ê魚蝦水族,攏m̄敢giâ 頭匿匿綴水底去。

Chit ê時陣,kan-nā紅喙畢á族留--落來,in無驚惶,心情鎮靜,有計畫有秩序,開始動員剩落來ê族群,按照山神ê指示來進行phah火ê工課,有ê開防火巷,chiah-bē hō͘火災繼續湠開;有ê利用in ê雙腳kah嘴pe,kā to̍h火ê樹枝遏斷,mài hō͘閣再to̍h--落去,因為in逐家m̄驚艱苦,無惜性命扑拼拍火,最後chiah kā火扑hoa去。

Tī扑火救災ê過程中間,紅喙畢á ê族群出上濟力,siāng-kài phah-piàⁿ m̄驚死,拚命phah火,soah hō͘火舌nā kah歸身軀全是傷痕,嘴pe kah兩支腳骨燒kah紅kì-kì,其他ê羽毛mā hō͘火燻燻kah烏sô-sô,tō是親像咱chit-má看著--ê chit款模樣,che tō是紅喙畢á號名ê因由。
因為紅喙畢á in ê出生入死,勇敢phah火,chiah kā一場可怕ê樹林大火消滅,保全逐家倚靠活命ê家園。山神為著感謝紅喙畢á冒險phah火ê精神,tī慶功賞賜ê同時,mā 加添in「phah火鳥」ê美名,閣hō͘ in ê囝孫,世世代代攏kah in ê祖先仝款,嘴pe紅紅,雙腳紅紅,配合歸身軀烏金烏金ê羽毛,非常美麗。

紅喙畢á「phah火鳥」ê好名聲自按呢流傳到chit-kú。

台灣字(白話字)版
Phah-hóe-chiáu--Ataya àng-chhùi-pit-á kò͘-sū
Bûn, Lio̍k-im/Lahjih (Siau, Pêng Tī)

Kó͘-chá kó͘-chá, Ataya tòa ê só͘-chai, ū-chi̍t-kang hóe-sio-soaⁿ, liân sio kúi-nā mê-ji̍t, pān-sè hui-siông gûi-kip. Chhiū-nâ sī chiáu-chiah, iá-siù ê khiā-ke, lāi-bīn ū chiâⁿ-chē chia̍h-mi̍h, chhiū-nâ iá-chháu nā-sī sio-liáu-liáu, m̄-nā bô-thang hioh-siū, mā bô-thang chhōe-chia̍h, giâm-tiōng ui-hia̍p tio̍h in ê thó-chia̍h seng-chûn. Kò͘ soaⁿ-thâu an-choân ê soaⁿ-sîn, kóaⁿ-kín tiàu-chi̍p só͘-ū poe-chiáu iá-siù ê thâu-lâng, khui-hōe koat-tēng chhiúⁿ-kiù chhiū-nâ hóe-chai pān-hoat, ho͘-io̍k ta̍k-ke tio̍h tông-sim-hia̍p-le̍k, ūi-tio̍h ta̍k-kean-choân oa̍h-miā, it-tēng ài jīn-chin lâi phah-hóe, m̄-thang chū-su kiaⁿ-sí, kan-nā chai-iáⁿ pó-hō͘ ka-kī, ū " Ji̍t-thâu chhiah-iāⁿ-iāⁿ sûi-lâng kò͘-sèⁿ-miā" ê chū-su sim-lí, án-ni lán-ê ka-hiong chiah-bē hō͘ bô-chêng ê tōa-hóe,sio kah ko͘-khu̍t pìⁿ-chiâⁿ bô sèⁿ-miā-la̍t ê hóe-sio-po͘.

Sui-jiân soaⁿ-sîn kín-kip tiàu-chi̍p, chóng--sī chū-su pún-chiâⁿ to̍h-sī tōng-bu̍t ê pún-sèng, koh-chài kóng, tāi-pō͘-hūn ê tōng-bu̍t seⁿ-sêng to̍h-sī kiaⁿ hóe, khòaⁿ-tio̍h chiah-ni̍h iām ê tōa hóe-chai, ta̍k-ke lóng mā kiaⁿ kah phi̍h-phi̍h-chhoah gī-gī-chùn, siáⁿ-mih tông-sim-hia̍p-le̍k, siáⁿ-mih chē kāng chûn-chāi--ê, lóng mā bē-kì-tit liáu-liáu, sûi-ê sì-sòaⁿ tô-miā, soah chin-chiàⁿ ū-iáⁿ "ji̍t-thâu chhiah-iāⁿ-iāⁿ, sûi-lâng kò͘-sèⁿ-miā" sio-chèⁿtô-miā, ūi-tio̍h ka-kī ê an-choân, bô-lâng goān-ì mō͘-hiám khì phah-hóe, pêng-siông-sî siāng-gâu tián i gâu-cháu ê thò͘-á, chit-pái chin-chiàⁿ cháu tē-it, m̄-jīn-su ê hit chiah ku mā tòe āu-piah kho̍k-kho̍k pê, poe-chhí sī ná poe ná cháu, m̄-káⁿ oa̍t-thâu khòaⁿ, khióng-kiaⁿ ē khì hō͘ hóe-chi̍h nā--tio̍h pìⁿ niáu-chhí-á pa, o͘-a-á sī kiaⁿ kah hiám-á siàm-sái, kan-nā ē-hiáu ah ah ah ah it-ti̍t háu bô-hioh, hit-chióng khióng-pò͘, hām khe-kok chúi-lāi ê hî-hê chúi-cho̍k, lóng m̄-káⁿ giâ-thâu bih-bih tòe chúi-té khì.

Chit ê sî-chūn, kan-nā âng-chhùi-pit-á cho̍k lâu--lo̍h-lâi, in bô kiaⁿ-hiâⁿ, sim-chêng tìn-chēng, ū kè-ōe ū tia̍t-sū, khai-sí tōng-oân sīn lo̍h-lâi ê cho̍k-kûn, àn-chiàu soaⁿ-sîn ê chí-sī lâi chìn-hêng phah-hóe ê khang-khòe, ū-ê khui hông-hóe-hāng, chiah-bē hō͘ hóe-chai kè-siok thòaⁿ-khui; ū-ê lī-iōng in ê siang-kha kah chhùi-pe, kā to̍h-hóe ê chhiū-ki at-tn̄g, mài hō͘ koh-chài to̍h--lo̍h-khì, in-ūi in ta̍k-ke m̄-kiaⁿ kan-khó͘, bô-sioh sèⁿ-miā phah-piàⁿ phah-hóe, chòe-āu chiah kā hóe phah-hoa khì.

Tī phah-hóe kiù-chai ê kòe-thêng tiong-kan, âng-chhùi-pit-á ê cho̍k-kûn chhutsiāng-chē la̍t, siāng-kài phah-piàⁿ m̄-kiaⁿ-sí, piàⁿ-miā phah-hóe, soah hō͘ hóe-chi̍h nā kah kui-seng-khu choân-sī siang-hûn, chhùi-pe kah nn̄g-ki kha-kut sio kah âng-kì-kì, kî-tha ê ú-mn̂g mā hō͘ hóe-hun hun kah o͘-sô-sô, to̍h chhin-chhiūⁿ lán chit-má khòaⁿ-tio̍h ê chit-khoán bô͘-iūⁿ, che to̍h-sī âng-chhùi-pit-á hō-miâ ê in-iû.

In-ūi âng-chhùi-pit-á in ê chhut seⁿ ji̍p sí, ióng-kám phah-hóe, chiah kā chi̍t-tiûⁿ khó-phàⁿ ê chhiū-nâ tōa-hóe siau-bia̍t, pó-choân ta̍k-ke óa-khò oa̍h-miā ê ka-hn̂g. Soaⁿ-sîn ūi-tio̍hkám-siā âng-chhùi-pit-á mō͘-hiám phah-hóe ê cheng-sîn, tī khèng-kong siúⁿ-sù ê tông-sî, mā ke-thiⁿ in" phah-hóe-chiáu " ê bí-miâ, koh hō͘ in ê kiáⁿ-sun, sè-sè tāi-tāi lóng kah in ê chó͘-sian kāng-khoán, chhùi-pe âng-âng, siang-kha âng-âng, phòe-ha̍p kui-seng-khu o͘-kim o͘-kimê ú-mn̂g, hui-siâng bí-lē.

Âng-chhùi-pit-á " phah-hóe-chiáu" ê hó-miâ-siaⁿ chū-án-ne liû-thoân kàu chit-kú.
讀hōo你聽:


文章屬作者個人意見,文責歸屬作者,本報提供意見交流平台,不代表本報立場。